۱۴۰۴ شهریور ۲۹, شنبه

روزنه‌های رو به دیوار

 


مقامات اروپائی ۲۶ شهریور ۱۴۰۴ به جمهوری اسلامی هشدار دادند روزنه‌ای که برای جمهوری اسلامی باز گذاشته‌اند تا اقدامات لازم را برای جلوگیری از اجرای «مکانیسم ماشه» و بازگشت تحریم‌های بین‌المللی انجام دهد، در روزهای آینده بسته خواهد شد. این هشدار پس از گفتگوهای تلفنی  وزرای خارجه سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا و مقام ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا با عباس عراقچی وزیر خارجه دولت مسعود پزشکیان اعلام شد.

اگرچه محتوای این تماس تلفنی منتشر نشده، ولی از لحن هشدار کشورهای اروپائی می‌توان نتیجه‌ گرفت که جمهوری اسلامی دست از تلاش برای خرید زمان برنداشته و حاضر نیست سه خواسته مشخص اروپا را برآورد کند. اروپا در نشستی که با مقامات جمهوری اسلامی در استانبول در تاریخ ۵ امرداد داشت فعال نشدن مکانیسم ماشه را مشروط به بازگشت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و آزادی عمل آنها در بازرسی از همه تأسیسات هسته‌ای ایران، مشخص شدن سرنوشت ۴۰۸ یا به روایتی ۴۴۱ کیلوگرم اورانیوم غنی‌سازی شده ۶۰ درصدی، و بازگشت به میز مذاکرات با ایالات متحده آمریکا در رابطه با فعالیت‌های اتمی کرده بودند.

هشدار اروپا: روزنه دیپلماسی در حال بسته شدن است

کایا کالاس مقام ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در پی گفتگوی تلفنی با عباس عراقچی با صراحت اعلام کرد: «روزنه برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک در رابطه با پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی به سرعت در حال بسته شدن است.» این مقام اروپائی در ادامه افزود که مقامات تهران باید «گام‌های معتبری برای پاسخگوئی به خواست‌های سه کشور اروپائی عضو برجام، از جمله همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اجازه بازرسی از تمام تاسیسات هسته‌ای بدون تاخیر و اتلاف وقت بردارد.» همین هشدارها توسط وزرای خارجه آلمان، بریتانیا و فرانسه نیز در روزهای گذشته تکرار شدند.

در تازه‌ترین تحولات، امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه که روز پنجشنبه ۱۸ سپتامبر در مصاحبه با «کانال ۱۲» اسرائیل سخن می‌گفت، اعلام کرد که تحریم‌های «اسنپ بک» علیه جمهوری اسلامی در پایان ماه سپتامبر فعال خواهند شد. وی در پاسخ به مجری این کانال که پرسید آیا توافق بر سر بازگشت سریع تحریم‌ها قطعی است؟ پاسخ داد: «بله؛ فکر می‌کنم همینطور است. زیرا آخرین اخباری که از ایرانی‌ها داریم جدی نیست.»

خبرگزاری «اکسیوس» در توضیح این خبر نوشته است، اظهارات ماکرون در این مصاحبه نشان می‌دهد که تلاش‌ها برای دستیابی به توافق بین قدرت‌های اروپایی و جمهوری اسلامی ایران شکست خورده و در گام بعدی انتظار می‌رود که  شورای امنیت سازمان ملل متحد هفته آینده در مورد بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران رأی‌گیری کند که می‌تواند از ۲۷ سپتامبر به اجرا درآید.

با اینهمه یک منبع به «اکسیوس» گفته است که  سه کشور اروپایی همچنان «به دیپلماسی متعهد هستند و آماده‌اند تا در هر زمانی، از جمله در نیویورک هفته آینده [در مجمع عمومی سازمان ملل] با جمهوری اسلامی ایران تعامل کنند!»

مقامات جمهوری اسلامی تا کنون هیچگونه ابراز نظری در رابطه با این هشدارها و گفتگوهای تلفنی عباس عراقچی با مقامات اروپائی نکرده‌اند. مقامات تهران در این روزها تکرار می‌کنند که توافق به‌دست آمده در نشست قاهره به امضای عباس عراقچی و رافائل گروسی مدیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به معنای ورود بلافاصله بازرسان این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد به تاسیسات اتمی نیست و بازرسی‌های آینده باید در مذاکرات دیگری مطرح و در مورد آنها بر پایه مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی تصمیم گرفته شود. همه اینها یعنی گذشت زمان که در تناقض با اجرای مکانیسم ماشه که زمان زیادی به پایان آن نمانده قرار دارد.

تلاش روسیه برای تعلیق مکانیسم ماشه

مصوبه‌ای که مجلس شورای اسلامی پس از جنگ دوازده روزه میان جمهوری اسلامی و اسرائیل به تصویب رسانده است بر چند نکته اصلی تاکید دارد، از جمله اینکه تمام همکاری‌ها با آژانس تا تحقق شرایط مقرر در این مصوبه به تعلیق درخواهند آمد. نکته دیگر ضمانت‌هائی برای مجوز انجام هرگونه بازرسی مانند  احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی، امنیت و  حق جمهوری اسلامی برای تداوم غنی‌سازی است. موضوع دیگر اینست که تصمیم‌گیری در مورد این بازرسی‌ها به عهده شورای عالی امنیت ملی و بر مبنای گزارش‌های سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی خواهد بود. دولت نیز  طبق این مصوبه موظف است هر سه ماه یکبار مجلس شورای اسلامی را در جریان قرار دهد.

در این میان، جمهوری اسلامی به تلاش‌های روسیه برای تمدید شش ماهه «مکانیسم ماشه» امید بسته است. در صورتی که این پیشنهاد رای شورای امنیت را به دست آورد و آمریکا، فرانسه یا بریتانیا برای متوقف ساختن آن از حق وتوی خود استفاده نکنند، جمهوری اسلامی شش ماه دیگر فرصت خواهد داشت تا با کارت‌های جدید بر سر میز مذاکره با کشورهای غربی بنشیند. اما به نظر نمی‌رسد که اروپا بخواهد بار دیگر وارد بازی وقت خریدن جمهوری اسلامی شود. تکرار هشدار کشورهای آلمان و بریتانیا به شهروندان خود برای ترک ایران در اسرع وقت، نشان از این واقعیت دارد که اوضاع رو به بهبود پیش‌بینی نمی‌شود. برخی دیگر از کشورهای اروپائی نیر بدون انتشار بیانیه و از طریق سفارتخانه‌‌های خود در تهران از شهروندان‌شان خواستند به سرعت ایران را ترک کنند.

این تصمیم کشورهای اروپائی اقدامی پیشگیرانه در آستانه اجرای «مکانسیم ماشه» و بازگشت‌ تحریم‌های بین‌المللی است. این کشورها با این هشدار به شهروندان خود و به ویژه ایرانیانی که دارای تابعیت دوگانه هستند، می‌خواهند با سیاست گروگانگیری جمهوری اسلامی مقابله کنند. گروگان‌هائی که در آینده چون گذشته به عنوان حربه‌ای برای فشار بر کشورهای اروپائی و معامله استفاده خواهند شد. البته به گروگان گرفتن شهروندان اروپائی تنها نگرانی این کشورها نیست. اخیرا سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی آلمان، فرانسه، بریتانیا و هلند گزارش‌هائی را مبنی بر گسترش فعالیت‌های نهادهای اطلاعاتی و نظامی جمهوری اسلامی در کشورهای‌ خود منتشر کرده‌اند. در برخی از این گزارش‌ها به گسترش همکاری جمهوری اسلامی و به ویژه «یگان ۸۴۰» نیروی «قدس» سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با گروه‌های تبهکار محلی و سلول‌های خفته اسلامگرایان افراطی در شهرهای اروپائی اشاره می‌شود. «یگان ۸۴۰» نیروی «قدس» یک نهاد عملیاتی است که مسئولیت انجام فعالیت‌‌های مخفی در خارج از مرزهای ایران را بر عهده دارد. این یگان با توطئه‌های ترور، فعالیت‌های تروریستی و تلاش‌های بی‌ثبات‌کننده مرتبط است و مخالفان ایرانی، منافع اسرائیل و متحدان غربی در سراسر جهان را هدف قرار می‌دهد.

جمهوری اسلامی، خطری برای صلح و امنیت جهان

کشورهای عضو «مکانیسم واکنش سریع» (نهادی وابسته به گروه موسوم به جی هفت یا هفت کشور صنعتی جهان شامل آمریکا، کانادا، ژاپن، فرانسه، ایتالیا، آلمان و بریتانیا) نیز اخیرا هشدار مشابهی داده‌اند. «مکانیسم واکنش سریع» علاوه بر این هفت کشور، استرالیا، هلند و نیوزلند را نیز در بر می‌گیرد. در این بیانیه به «افزایش نگران‌کننده و غیرقابل قبول فعالیت‌های نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی در خارج از مرزهای ایران» اشاره می‌شود.

با توجه به هشدارهای کشورهای اروپائی، در صورتی که این کشورها بار دیگر در دقیقه ۹۰ عقب‌نشینی نکنند، می‌بایست شاهد تنش‌های بسیاری در روابط جمهوری اسلامی با غرب و حتی با کشورهای منطقه به ویژه کشورهائی بود که متحدین آمریکا و اروپا به حساب می‌آیند. با توجه به اینکه تحریم‌های بین‌المللی در شش قطعنامه سازمان ملل که با امضای برجام  در تابستان ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) به تعلیق درآمدند، با اجرای مکانیسم ماشه می‌توانند بازگردند، و جمهوری اسلامی نیز ذیل ماده هفت منشور سازمان ملل قرار دارد و تهدیدی برای صلح وامنیت جهان شناخته می‌شود، همه اینها می‌تواند به هرگونه اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران مشروعیت ببخشد. حمله آمریکا و متحدینش در سال ۲۰۰۳ میلادی به عراق، دیگر کشوری که ذیل ماده هفت تحریم شده بود، با استناد به همین  ماده انجام گرفت.


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر