بحران در خاورمیانه و درگیری اسرائیل و فلسطینی‌ها صفحه اول روزنامه‌های بسیاری از کشورهای جهان را اشغال کرده است. تا چند هفته پیش، در اشاره به اعراب و اسرائیل «پیمان ابراهیم» بود که در رسانه‌ها یکه‌تازی می‌کرد. امروز این خبر جای خود را به درگیری‌ها در اورشلیم، لود، عکا و حیفا، شهرهایی که دارای ترکیب جمعیتی مختلط هستند، و راکت‌پرانی حماس و جهاد اسلامی به سمت اسرائیل و بمباران نوار غزه از سوی ارتش این کشور داده است.
بسیاری از تحلیلگران عرب و اسرائیلی صحبت از «انتفاضه» سوم می‌کنند. حرکتی که می‌تواند روابط اسرائیل با کشورهای عربی را که در پیامد امضای «پیمان ابراهیم» آغاز شد، به حاشیه رانده و بر آنها سایه بیاندازد.
انتفاضه موشکی
در «انتفاضه» اول معترضین فلسطینی مسلح به سنگ بودند. در «انتفاضه» دوم فلسطینی‌ها با بمب و اسلحه به خیابان آمدند و بیش از هزار اسرائیلی در این حملات تروریستی جان خود را از دست دادند. «انتفاضه» سوم اگرچه با درگیری با پلیس و گروه‌های افراطی یهودی آغاز شد، ولی بلافاصله به هوا رفت: راکت‌های فلسطینی به سمت شهرهای اسرائیل پرتاب شدند و جنگنده‌های اسرائیلی نیز راهی آسمان نوار غزه شدند. سال‌ها بود که شبه‌نظامیان فلسطینی راکتی به سمت اورشلیم، شهری مقدس برای مسلمانان، پرتاب نمی‌کردند. البته اینبار راکت‌ها و موشک‌هایی که از نوار غزه پرتاب شدند در نزدیکی دو فرودگاه ایلات و تل‌آویو نیز فرود آمدند و هر دو را اگرچه بطور موقت مجبور به تعطیلی کردند. جنگنده‌های اسرائیلی در جریان حملات خود به مراکز فرماندهی گروه‌های فلسطینی در نوار غزه توانستند گروهی از فرماندهان حماس و جهاد اسلامی را هدف قرار دهند. سامع عابد المملوک فرمانده گردان راکتی جهاد اسلامی و ایاد فتحی فرمانده گردان راکتی عزالدین قسام، بازوی نظامی حماس، از جمله کشته شدگان هستند.
حمایت تسلیحاتی تهران
اسماعیل هنیه رهبر حماس در پیامی ویدیوئی از جمهوری اسلامی که برای« تامین مالی، نظامی و فنی جنبش مقاومت از هیچ تلاشی فروگذاری نکرده» تشکر کرد و این کمک‌ها را بخشی از «استراتژی جمهوری اسلامی» خواند. در ویدئوی دیگری که در کانال تلگرامی «تورا» منتشر شده است، ابوحمزه سخنگوی «گردان قدس» جهاد اسلامی صحبت از ارسال موشک‌های بدر۳ از سوی جمهوری اسلامی می‌کند. شبکه تلویزیونی «کانال۱۲» اسرائیل در گزارشی صحبت از ملاقات رهبران این دو گروه در تهران می‌کند. بر مبنای این گزارش مقامات جمهوری اسلامی به حماس و جهاد اسلامی قول پاداش ۳۰میلیون دلاری علاوه بر کمک‌های ماهانه که گفته می‌شود ۶ میلیون دلار است، در صورت تشدید حملات و جمع‌آوری اطلاعات در مورد توانایی سیستم‌های دفاعی ارتش اسرائیل داده است.
گنبد آهنین
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به ویژه خواهان دریافت اطلاعاتی در مورد توان «گنبد آهنین» یا سیستم ردگیری موشکی و راکتی اسرائیل است. به گزارش خبرگزاری‌های بین‌المللی، در روزهای گذشته بیش از ۱۷۰۰ موشک و راکت از نوار غزه به سمت خاک اسرائیل پرتاب شده است. ده سامانه «گنبد آهنین» مستقر در اسرائیل توانستند حدود ۹۰ درصد از آنها را ردیابی و منهدم کنند، ولی ده درصد باقیمانده به اهداف خود اصابت کردند. چندین اسرائیلی در پیامد انفجار این راکت‌ها جان خود را از دست دادند و شماری هم مجروح شدند. رسانه های اسرائیل می‌نویسند که برای پوشش تمام خاک این کشور احتیاج به حداقل ۱۳ سامانه است. «گنبد آهنین» اگرچه یکی از موفق‌ترین سیستم‌های دفاعی موشکی است، ولی بسیار پر هزینه است. بهای هر موشک پرتاب شده از این سامانه دفاعی برای ردیابی و انهدام یک موشک دشمن ۸۰ هزار دلار است.
پرتاب چهار راکت از جنوب لبنان به سمت اسرائیل، احتمالا از سوی حزب‌الله اگرچه مقامات لبنانی صحبت از یک گروه فلسطینی می‌کنند، صحبت از آغاز جبهه جدیدی دارد که می‌تواند دامنه درگیری‌ها را گسترده‌تر و خطرناک‌تر کند. اگرچه دستان جمهوری اسلامی در پس پرده حملات راکتی گروه‌های فلسطینی به وضوح و به شهادت رهبران حماس و جهاد اسلامی دیده می‌شود، ولی اگر حزب‌الله لبنان به این جنگ اعلام نشده بپیوندد، می‌توان صحبت از درگیری مستقیم، اگرچه نیابتی، اسرائیل با جمهوری اسلامی کرد.
علی خامنه‌ای در سخنرانی اخیرش به مناسبت آنچه «روز قدس» نامگذاری شده است گفت «اسرائیل یک پادگان تروریستی علیه ملت فلسطین و دیگر ملت‌های مسلمان است و بنابراین مبارزه با آن، مبارزه با ظلم و تروریسم وظیفه همگانی است». در بیانیه‌هایی که القاعده و داعش نیز در روزهای گذشته منتشر کردند از فلسطینی‌ها خواسته می‌شود «از اسلحه، بمب، چاقو و هر وسیله دیگری» برای نابودی اسرائیل استفاده کنند. اما تنها حکومتی که مستقیم از حملات تروریستی و موشک و راکت پرانی به سمت اسرائیل حمایت می‌کند جمهوری اسلامی است. دیگر کشورها چون سوریه، قطر و ترکیه فقط به حمایت لفظی و یا کمک‌های مالی می‌پردازند و هرگز سخنی از جنگ با اسرائیل و نابودی آن به میان نمی‌آورند.
سیاست «میدان»
هدف جمهوری اسلامی از پشتیبانی نظامی از جهاد اسلامی و حماس ربطی به حمایت از خواست فلسطینی‌ها برای تشکیل کشوری مستقل ندارد. هدف جمهوری اسلامی از پشتیبانی گروه‌های شبه‌نظامی فلسطینی مانند حمایت از طالبان در افغانستان، حوثی‌ها در یمن، حزب‌الله در لبنان و حشدالشعبی در عراق، ایجاد بی‌ثباتی در منطقه است. جمهوری اسلامی از بدو تولد، سیاست منطقه‌ای خود را بر پایه بی‌ثباتی دیگر کشورها بنیان گذاشته است. سیاستی که اجرای آن نه به عهده وزارت خارجه بلکه شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا همان «میدان» که محمدجواد ظریف در فایل صوتی خود به آن اشاره می‌کند، گذاشته شده است.
«میدان» در این روزها به شدت درگیر طرح ایجاد اغتشاش در کشورهای منطقه برای جلب توجه آمریکا و غرب به بی‌ثباتی در خاورمیانه و نقش کلیدی خود در این جهت است. ما شاهد هستیم که حملات برخی از گروه‌های حشدالشعبی در عراق (کتائب حزب‌الله، عصائب اهل حق) که کاملا گوش به فرمان تهران هستند، علیه پایگاه‌هایی که در مرکز و شمال عراق قرار دارند و میزبان نیروهای ائتلاف بین‌المللی هستند، افزایش پیدا کرده است. در کرکوک این گروه‌ها برای ایجاد آشوب با پلیس عراق درگیر شدند. در کربلا، ایهاب الوزنی کنشگر سیاسی و منتقد سرسخت نفوذ جمهوری اسلامی و گروه‌های وابسته به آن ترور شد و روز بعد نیز احمد حسن روزنامه‌نگار «الفرات» در عملیات تروریستی دیگری به شدت زخمی شد. جنایاتی که واکنش فوری مردم را به همراه داشت. در کربلا معترضین کنسولگری جمهوری اسلامی را به آتش کشیدند و در دیگر شهرهای جنوب و مرکز چون ناصریه، المریثه، بابل و نجف نیز مردم هنوز تجمعات خیابانی برگزار می‌کنند.
مجریان سیاست‌های تهران
در لبنان نیز هر لحظه اعتتراض‌های خیابانی می‌توانند از سر گرفته شوند. حزب‌الله فعلا بر فشار بر روزنامه‌نگاران منتقد متمرکز است. به گفته امن مهنا مدیر اجرائی «بنیاد سمیر قصیم» بسیاری از روزنامه‌نگاران لبنانی که در مخالفت با حزب‌الله و نفوذ جمهوری اسلامی مقاله می‌نویسند و یا در برنامه‌های تلویزیونی صحبت می‌کنند مورد تهدید فیزیکی قرار گرفته‌اند و بعید نیست که در روزهای آینده به سرنوشت لقمان سلیم تحلیلگر منتقدی که در جنوب لبنان به قتل رسید دچار شوند. دیما صادق روزنامه‌نگار شبکه «ام تی‌وی» که اخیر در برنامه‌ای بطور مستقیم حزب‌الله را متهم به قتل لقمان سلیم کرده بود، به قتل تهدید شده است.
حملات راکتی، موشکی و پهپادی حوثی‌ها علیه تاسیسات پادشاهی سعودیی نیز در دو هفته گذشته افزایش قابل توجه داشته است. حمایت جمهوری اسلامی از طالبان در افغانستان، صدای مقامات این کشور را نیز در آورده است. شاه‌حسین مرتضوی مشاور رئیس جمهور این کشور در توئیتی می‌نویسد «سیاست دو پهلوی ایران» برای طالبان فرصت «مانور سیاسی» در افغانستان را آفریده است. شاه‌حسین مرتضوی یادآوری می‌کند که جمهوری اسلامی در تهران برای نمایندگان طالبان «فرش قرمز» پهن کرده است. ملا اختر منصور از رهبران طالبان ضمن بازگشت به افغانستان از ایران کشته شد. شاهپور حسن‌زوی نماینده ولایت اوزگر در نشست علنی لویه جرگه (مجلس افغانستان) نمایندگان جمهوری اسلامی را متهم به دست داشتن در انفجار مدرسه دخترانه در محله دشت برچی کابل کرد که باعت جان باختن ۸۵ دانش‌آموز و زخمی شدن ۱۵۰ نفر دیگر شد. این نماینده لویه جرگه افزود که «جاسوسان جمهوری اسلامی برخی از کرسی‌های این مجلس را هم اشغال کرده‌اند.»
عقب‌نشینی آمریکا
سیاست‌گذاران جمهوری اسلامی معتقدند که دامن زدن به بحران‌ها در منطقه می‌تواند بر روند مذاکرات در وین تاثیرگذار باشد و طرفین مذاکره به ویژه آمریکا را مجبور سازد که برای جلوگیری از شعله‌ور شدن جنگ جدید، به خواست‌ها علی خامنه‌ای برای برداشتن کلیه تحریم‌ها تن دهند. تا حدی هم می‌توان گفت که تا کنون موفق نیز بوده‌اند. آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در پاسخ به تقاضای ۴۴ سناتور جمهوریخواه که خواهان توقف مذاکره با جمهوری اسلامی برای احیای برجام، به دلیل حمایت تهران از حماس و جهاد اسلامی شدند، پاسخ منفی داد و گفت «این مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد.» آنتونی بلینکن، دیگر همفکران او در دولت جو بایدن و بسیاری از دولتمردان اروپایی، بر این نظر هستند که باید برای جلوگیری از فعالیت‌های مخرب جمهوری اسلامی در منطقه با آن کنار آمد تا این حکومت دست از بحران‌سازی در حاورمیانه بردارد. نظریه‌ای که البته در ۴۲ سالی که از عمر جمهوری اسلامی می‌گذرد بارها تجربه شده و هیچگاه نتیجه نداده است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر