رهبران جمهوری اسلامی همچنان مذاکرات موشکی را نمیپذیرند، حاضر به پذیرش ۱۲ شرط آمریکا برای مذاکره نیستند و به میانجیگری‌های مقامهای ارشد کشورهای مختلف برای ایجاد فضای مذاکره پشت می‌کنند.
سه‌شنبه ٢۵ تیرماه علی خامنه‌ای کشورهای اروپایی را تهدید کرد که ایران تازه کاهش تعهدات خود در برجام را آغاز کرده و این فرایند قطعاً ادامه خواهد یافت.
در همین حال ماه‌هاست پیوستن ایران به کارگروه FATF و تصویب کنوانسیونهای مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) و مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) بلاتکلیف مانده و اگرچه مهلت دوباره‌ای برای تصمیم‌گیری در این‌باره به حکومت ایران داده شده ولی گزارشهای رسمی حاکیست «اقدامات تقابلی» FATF علیه جمهوری اسلامی آغاز شده است.
همچنین نظام حاضر به توقف حمایت خود از شبهنظامیان نیست و نه تنها همچنان به تهدید موجودیت اسرائیل ادامه می‌دهد بلکه تهدیدات جدیدی علیه منافع آمریکا و انگلیس، عربستان و امارات به راه انداخته که جنبه ایذایی دارند. مسئله مهم اینجاست که اظهارات و لحن علی خامنه‌ای هستههای نیمه‌فعال «آتش به اختیارها» و «خودسرها» را تحریک می‌کند؛ وی اخیرا از جمله گفته است «عناصر مومن» دزدی دریایی انگلیس خبیث را بی‌جواب نمی‌گذارند!
در چنین شرایطی اتحادیه اروپا دائم به جمهوری اسلامی ایران در مورد کاهش تعهدات خود در برجام هشدار می‌دهد؛ بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل صریحاً تهدید کرده است که اگر رژیم ایران به دنبال سلاح اتمی برود با اقدام نظامی روبرو خواهد شد. چین و روسیه در عمل نتوانسته یا نخواسته‌اند گامهای خاصی برای نجات جمهوری اسلامی از این تنگنا بردارند.
همزمان صحبت از اعمال تحریمها در صادرات گاز و برق ایران است و زمزمههایی از تحریم و اعمال محدودیت برای خانواده و وابستگان مقامات جمهوری اسلامی در آمریکا به گوش میرسد.
در اقدامی تازه پنجاه عضو مجلس نمایندگان آمریکا، چهارشنبه ۱۷ ژوئیه (۲۶ تیرماه)، در نامهای به دونالد ترامپ از او خواسته‌اند با توجه به اقدامات تهدیدات‌آمیز جمهوری اسلامی، تمامی معافیت‌های ایران مرتبط با برنامه اتمی در چارچوب برجام را لغو کند.
بعد از توافق اتمی در ژوییه سال ۲۰۱۵، دولت باراک اوباما برای بخشی از برنامههای اتمی رژیم ایران معافیت‌هایی در نظر گرفت که دولت ترامپ نیز در سه سال گذشته آنها را تایید کرد.
این معافیت‌ها به جمهوری اسلامی اجازه می‌دهد با دیگر کشورهای عضو برجام در برخی فعالیتهای نیروگاه فردو، اراک و بوشهر همکاری کنند تا اطمینان حاصل شود ایران غنی‌سازی اورانیوم را در همان حد پایین نگه داشته است.
پیش از این تام کاتن، مارکو روبیو، و تد کروز، سه سناتور جمهوریخواه درخواستی مشابه را مطرح کرده بودند.
برایان هوک رئیس گروه ویژه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا نیز چهارشنبه، ۱۷ ژوییه، گفت که ۶۵ کشور در بحرین، امنیت دریایی خلیج را به بحث و بررسی خواهند گذاشت و محور این نشست راههای مقابله با تهدیدات ایران است.
نگرانی از عملیات ایذایی و حماقتهای نظامی
نصرالله تاجیک یکی از دیپلمات‌های پیشین جمهوری اسلامی است که حدود ۱۰ سال پیش از این در انگلیس به اتهام تلاش برای خرید تجهیزات ممنوعه برای ایران بازداشت شد. گرچه او پس از مدتی به قید وثیقه آزاد شد اما تا سال ۱۳۹۱ که دادگاه وست مینستر انگلیس حکم آزادی او را صادر کرد نتوانست به ایران بازگردد و حتی آمریکا خواستار استرداد او شده بود.
اکنون رسانههای داخلی او را به عنوان کارشناس سیاست خارجی معرفی می‌کنند!
تاجیک در مصاحبه‌ای مبسوط با ایلنا به مسائل با اهمیت داخلی و خارجی اشاره کرده که به روشنی بیانگر شرایط وخیم نظام هستند.
از تاجیک در مورد سفر احتمالی امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه به ایران پرسیده شد؛ وی پاسخ داده «چند میانجی ناموفق تصویر خوبی از ما به دنیا نمی‌دهد!» و تاکید کرده این سفر به هر نحوی انجام شود «برای ما مطلوب نیست مگر اینکه ما یک هدف‌گذاری مشخص داشته باشیم و بدانیم که چگونه می‌خواهیم مسئله را در این شرایط مدیریت کنیم.»
وی در بخش دیگر، یکی از عوامل ناموفق بودن گفتگوهای منطقه‌ای را «توسعه‌نیافتگی» دانسته و گفته «کشورهایی که هم‌پیمان آمریکا هستند و رقیب منطقه‌ای ما محسوب می‌شوند در حال حاضر شرایط را برای خود فرصت بی‌بدیلی می‌دانند که بتوانند در آن رقابت منطقه‌ای و هماوردی با ایران قدمی به جلو بردارند.»
تاجیک با تاکید بر اینکه «از الان به بعد کمی فرموله‌تر برخورد کنیم» توضیح داده، «ما اختلاف‌ها را سریع امنیتی می‌کنیم و به سمت تحرکات نظامی می‌رویم لذا به عقیده من در حال حاضر بعید است ما بتوانیم از طریق گفتگوی درون منطقه‌ای به برون منطقه‌ای برسیم و این ظرفیت به دلیل شرایط و سیاست‌های ترامپ وجود ندارد.»
توجه باید داشت که آنچه این دیپلمات سابق میگوید درست نقطه مقابل مواضع اعلام‌شده‌ی علی خامنه‌ای است.
اکبر ترکان وزیر پیشین دفاع جمهوری اسلامی در دوره اکبر هاشمی رفسنجانی که از او به عنوان مشاور حسن روحانی نام برده میشد نیز در مصاحبه با روزنامه آرمان که، پنجشنبه ۲۶ تیرماه، منتشر شده، در پاسخ به پرسشی در مورد احتمال وقوع درگیری نظامی در منطقه میگوید، «تحلیل‌های ما این است که اگر ترامپ دست به اقدام نظامی علیه ایران بزند انتخابات را باخته است. بنابراین ایالات متحده آمریکا تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ به هیچ عنوان وارد جنگ و درگیری نظامی نخواهد شد.»
خبرنگار در ادامه این پرسش را به نحوی دیگر تکرار کرده و ترکان باز پاسخ داده، «با توجه به اینکه رهبران هر دو کشور به شرایط آگاه هستند، لذا احتمال اینکه در این میان فتنه‌گری بتواند آتشی برانگیزد تا دو کشور وارد جنگ شوند، بسیار اندک است. مقام معظم رهبری صراحتا مطرح داشته‌اند که جنگ نخواهد شد و آمریکایی‌ها هم نشان داده‌اند که سیاست آنها این نیست که به آسانی وارد جنگی ناخواسته شوند. لذا نیروهای مسلح ما کاملا هوشیار هستند تا هیچ‌فتنه‌گری نتواند بلوا بپا کند. این هوشیاری در دو طرف وجود دارد.» این سخنان بطور غیرمستقیم به نیروهای دیگری خارج از «رهبران هر دو کشور» اشاره دارد که ممکن است تمایل به درگیرری نظامی داشته باشند ولی اکبر ترکان منشأ داخلی یا خارجی آن را مشخص نمی‌کند!
این سخنان در حالیست که یکی از عوامل مهم تقویت حضور نظامیهای خارجی در خلیج فارس تهدیدات مستقیم علی خامنه‌ای است. رویترز، چهارشنبه ۱۶ ژوئیه (۲۶ تیرماه)، گزارش داد پس از مزاحمت نیرویهای نظامی جمهوری اسلامی در خلیج فارس و دریای عمان برای نفتکشهای خارجی، شرکتهای کشتیرانی و نفتکش‌ها برای تامین امنیتشان نیروهای امنیتی غیرمسلح استخدام می‌کنند تا در شرایط خاص، برای مشاوره در کنار ملوانان باشند.
در روزهای اخیر گزارشهایی نیز در مورد استقرار تک‌تیرانداز در نفتکشهایی که قصد عبور از تنگه هرمز دارند منتشر شده است. همچنین شبکه‌ی CNN در مورد تصمیم آمریکا برای اعزام ۵۰۰ نظامی به عربستان خبر داده که همگی نشانههایی از تبعات سیاست‌های ماجراجویانه و متشنج‌کننده‌ی جمهوری اسلامی است که خاورمیانه را بیش از هر زمان دیگری به انبار باروت تبدیل کرده است.
